LGBT-nieuws uit 2019 dat (niet) bleef hangen – België
2019 is bijna voorbij. Wat bleef er hangen qua nieuws dit jaar? Wat zijn we misschien vergeten? Zijn er misschien trends waar te nemen? Hier een overzicht van LGBT-nieuws in België.
Er zijn toch wel wat memorabele feiten.
In een historische beslissing geeft het Grondwettelijk Hof LGBTI+-belangenorganisatie çavaria gelijk en bevestigt het dat delen van de Transgenderwet in strijd zijn met het recht op zelfbeschikking. Ook non-binaire en genderfluïde mensen moeten hun geboorteakte in overeenstemming kunnen brengen met hun genderidentiteit. De wet moet binnen redelijke termijn worden aangepast.
Het Grondwettelijk Hof opende ook plasmadonatie voor homo- en biseksuele mannen. De sperperiode van twaalf maanden voor bloeddonatie door mannen die seks hebben met mannen (MSM) blijft wel behouden.
A propos, het Rode Kruis laat sinds september transgenders toe bloed te geven.
Controverses
Geen jaar zonder controverses. Er zijn er nogal wat geweest. Een opsomming.
- You love them or you hate them. En wie haat, wil alles weten om tegen de betrokkene te gebruiken. Anuna De Wever is gender-niet-binair en had een relatie met Kyra Gantois. Nadien raakte bekend De Wever een relatie heeft met een Waalse fotografe.
- “Alle boeren zijn homo’s” en homofobie in het voetbal waren terug van nooit echt weggeweest. Er beweegt wel wat om daartegen iets te doen, vraag maar aan Mister Gay Belgium 2019 Matthias De Roover. Maar de mentaliteit moet nog volgen.
- De Ralf König-muurschildering in Brussel. Wat moet je ermee? Aanpassen of zo laten? De hetze illustreert diversiteit in de LGBT-gemeenschap. Diversiteit van gedachte, mening en instelling. Iets waar sommigen het heel moeilijk mee hebben.
- Niet iedereen vindt holebi’s en transgenders tof. Enkele Vlaams Belang-mandatarissen zeiden dat ook openlijk. Steve Herman uit Aalst noemde pride “walgelijk”. Dominiek Spinneweyn-Sneppe uit Zedelgem noemde het homohuwelijk “een brug te ver”. Filip Brusselmans uit Stekene noemde transgenders dan weer “abnormaal”.
- Johan Leman vergaloppeerde zich in uitspraken over homo zijn in concentratiewijken, in casu Molenbeek.
- Regenboogpin of geen regenboogpin. De kwestie doorkruiste de inclusiecampagne van Stad Antwerpen.
- Vlexit. Vlaanderen stapt uit Unia. Een stokpaardje van de N-VA en Vlaams Belang. Maar in de praktijk is dat niet voor 2023.
Op het (grote) scherm
Na ‘Girl‘ kwam er in 2019 een nieuwe, Frans-Belgische trans* film uit: ‘Lola vers la mer‘. Met een transgender actrice: Mya Bollaers.
‘Dertigers‘ bracht een homokoppel in beeld. ‘4eVeR‘ op Ketnet introduceerde met Lewis een trans* personage gespeeld door een trans* acteur: Emile Jacobs. Dr. Bea in ‘De Dokter Bea Show‘ sprak over holebi’s en transgenders.
Orry Van de Wauwer (CD&V) en zijn echtgenoot Steve Vermaelen toonden het leven van een homokoppel met kinderwens in Antwerpen in ‘Het gezin‘ op Eén.
Maar ‘wtFOCK‘ spant toch wel de kroon. Niet één, niet twee, maar drie homo’s in eenzelfde reeks. En ze hebben seks, anale seks zelfs, met gekreun. Je kan er niet naast kijken. Maar vooral: de protagonist heeft naast zijn lief in spe een ‘gevestigde’ homo om tegen tegen te praten. Voor het eerst in Vlaanderen krijgt een LGBT-personage (de suggestie van) een gemeenschap, met andere holebi’s en transgenders en met dating apps.
‘Blind getrouwd‘ op VTM krijgt in 2020 ook eindelijk een homokoppel. Lola McQueen scoorde als dove dragqueen in ‘Belgium’s Got Talent‘. Ze won ook de titel Europe’s Best Drag Queen 2019 en de OUT Media Award van OUTtv.
In het straatbeeld
Met de Rue Willy De Bruynstraat eert Brussel transgender en intersekse wielrenner Willy De Bruyn. Suzan Daniel krijgt dan weer een Pont Suzan Danielbrug.
In de portefeuille
Besparingen, jawel. Na sectoren waar al een eeuwigheid wordt bespaard zoals zorg en openbaar vervoer, besliste de Vlaamse Regering om flink te besparen op cultuur en welzijn. Vooral de besparingen op (sociaal-)cultureel werk gingen niet ongezien voorbij.
Een deel van de bevolking dat niet eerder werd geraakt door besparingen, is dat nu wel. Want besparen op cultuur betekent minder aanbod en duurdere tickets. Plots vonden slimme mensen tijd om campagnes te bedenken, want zij werden nu geraakt. Zo ontstond de campagne van de gele strook.
De besparingen treffen ook LGBT-organisaties en partnerorganisaties. Sensoa, het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG).
Het Antwerp Queer Arts Festival (AQAF) van Het Roze Huis – çavaria Antwerpen verliest 10.000 euro uit het stadsdepartement Cultuur. Ander beleidsniveau, zelfde partij: de N-VA. Als economisch rechtse partij houdt de N-VA niet van subsidies.
Vreemd genoeg schafte de N-VA-geleide Vlaamse Regering van Jan Jambon ook duolegaten af. Minder subsidies is een verdedigbaar economisch standpunt. Maar tegelijk mogelijkheden tot mecenaat inperken is niet consequent.
Het zal de discussie of de politiek aanwezig hoort te zijn op prides alleszins voeden. Zijn prides kritisch genoeg voor het beleid? Anderzijds moeten de critici zich ook de vraag stellen: is iemand alleen een vriend wanneer die vriend geld geeft. Of kan je ook op een andere manier bondgenoot (genoeg) zijn?
Coming-out
Geen jaar zonder opmerkelijke coming-outs. Wanne Synnave zorgde voor ergernis toen hij bij zijn coming-out toen hij pleitte voor meer mainstream en minder “flamboyante voorbeelden die wat cliché zijn”.
Hanne Gaby Odiele kondigde aan non-binary te zijn. Joke Devynck toonde haar vriendin aan pers en dus publiek.
En dé coming-out voor België dit jaar is ongetwijfeld die van Sam Bettens. Hij is volop bezig met zijn transitie en documenteert die via vlogs op YouTube.
Afsluiten doen we met het droevig bericht van het jaar: het overlijden van Marieke Vervoort. Wielemie had een tijdlang een relatie met een vrouw, maar die relatie beëindigde ze in 2016. Daar werd nadien over gezwegen. In de kast geduwd? Onbewust verzwegen? Bewust verzwegen? We zullen het niet weten.
Beeld: Timothy Junes
